Hòa âm là một quá trình phức tạp hòa hợp âm thanh từ nhiều nguồn khác nhau để tạo ra một sản phẩm âm thanh cuối cùng thú vị. Điều này bao gồm việc điều chỉnh, sắp xếp, và kết hợp các thành phần âm thanh khác nhau thành một tổng thể mượt mà và đầy ấn tượng. Hãy cùng khám phá thêm về những loại hoà âm cùng các yếu tố và cách xây dựng lên nó trong thế giới âm nhạc và sản xuất âm thanh ngay trong bài viết sau đây nhé!
1. 05 loại hòa âm đơn giản dành cho người mới bắt đầu
Trong âm nhạc, có 5 loại hòa âm phổ biến cụ thể như sau:
- Hòa âm đồng điệu (unison): Đây là loại hòa âm đơn giản nhất, khi hai hoặc nhiều âm thanh có cùng cao độ và cùng phát ra cùng một lúc. Hòa âm đồng điệu tạo ra một âm thanh rõ ràng và mạnh mẽ, thường được sử dụng để bắt đầu hoặc kết thúc một bài hát. Ví dụ: [Hòa âm đồng điệu trong bài hát Happy Birthday].
- Hòa âm đôi (octave): Đây là loại hòa âm khi hai âm thanh có cùng tên nốt nhạc, nhưng khác nhau một quãng tám (octave). Hòa âm đôi tạo ra một âm thanh vang và rộng, thường được sử dụng để tăng cường sức mạnh cho bè nổi hoặc bè đệm. Ví dụ: [Hòa âm đôi trong bài hát Let It Go].
- Hòa âm ba (triad): Đây là loại hòa âm khi ba âm thanh có cùng tên nốt nhạc, nhưng khác nhau hai quãng tám (octave). Hòa âm ba tạo ra một âm thanh giàu sắc và ấn tượng, thường được sử dụng để biểu thị các hợp âm cơ bản trong âm nhạc. Ví dụ: [Hòa âm ba trong bài hát Canon in D].
- Hòa âm năm (pentatonic): Đây là loại hòa âm khi năm âm thanh có cùng tên nốt nhạc, nhưng khác nhau ba quãng tám (octave). Hòa âm năm tạo ra một âm thanh dễ nghe và dễ nhớ, thường được sử dụng trong âm nhạc dân gian và rock. Ví dụ: [Hòa âm nằm trong bài hát Amazing Grace].
- Hòa âm bảy (seventh chord): Đây là loại hòa âm khi bốn âm thanh có cùng tên nốt nhạc, nhưng khác nhau bốn quãng tám (octave). Hòa âm bảy tạo ra một âm thanh phức tạp và biến đổi, thường được sử dụng trong âm nhạc jazz và blues. Ví dụ: [Hòa âm bảy trong bài hát Fly Me To The Moon].
Bên cạnh những hợp âm cơ bản trên thì trong âm nhạc còn có các âm ngoài hợp âm như sau:
2. 03 yếu tố quan trọng để tạo nên hòa âm
Để tạo nên hòa âm, người làm nhạc cần sử dụng 03 yếu tố bao gồm âm giai, quãng và hợp âm.
1 – Âm giai: Trong âm nhạc, như chúng ta đã biết, gồm có 12 nốt nhạc: C C# D D# E F F# G G# A A# B. Âm giai (hay còn gọi là Thang âm, Scale, Gam) là tập hợp gồm 8 nốt từ thấp đến cao được chọn từ 12 nốt nhạc trên. Ví dụ, gam Sol trưởng là một âm giai phổ biến, bắt đầu bằng nốt G và bao gồm các nốt G, A, B, C, D, E và F#.
2 – Quãng: Quãng là khoảng cách về cao độ giữa 2 âm thanh hoặc nốt nhạc. Nếu 2 âm vang lên cùng lúc gọi là quãng hòa âm (harmonic interval).
3 – Hợp âm: Hợp âm là sự kết hợp của nhiều nốt nhạc đồng thời để tạo ra một âm thanh đồng thời. Hợp âm có thể bao gồm hai hoặc nhiều nốt nhạc và có thể được chơi trên một nhạc cụ hoặc hát bằng giọng. Hợp âm có thể tạo ra các màu sắc âm thanh đa dạng và đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra âm nhạc phong phú và đa dạng.
3. Vai trò của hòa âm trong âm nhạc
Hoà âm đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra âm nhạc độc đáo, phong phú và cảm xúc. cụ thể như sau:
- Tạo ra không gian âm nhạc: Hoà âm giúp xây dựng không gian âm thanh cho một bản nhạc. Nó tạo ra bản tường âm thanh, cho phép sự hòa quyện giữa các nhạc cụ và giọng hát.
- Tạo cảm xúc: Hòa âm có thể tạo ra cảm xúc và tạo điểm nhấn trong một bản nhạc. Sử dụng các âm thanh và hòa âm phù hợp có thể làm nổi bật các phần quan trọng của bản nhạc, tạo ra cảm giác mạnh mẽ hoặc tình cảm.
- Hỗ trợ cho lời hát: Trong các bản nhạc có lời, hoà âm thường đi kèm với giọng hát để tạo nền âm nhạc. Nó có thể tạo ra một môi trường âm nhạc phù hợp để lời hát được thể hiện tốt nhất.
- Điều chỉnh tốc độ và tông: Hoà âm có thể được sử dụng để điều chỉnh tốc độ và tông của một bản nhạc. Điều này giúp tạo ra các phiên bản khác nhau của cùng một bản nhạc và thích nghi với người biểu diễn hoặc thích nghi với các mục đích biểu diễn cụ thể.
- Tạo sự đa dạng: Hoà âm làm cho âm nhạc trở nên đa dạng và phong phú. Nó cho phép nhạc sĩ sáng tạo và thể hiện sự cá nhân của họ thông qua việc sắp xếp và biến đổi âm thanh.
Hòa âm | Lý Thuyết Âm Nhạc 1 Phút
4. 05 cách xây dựng hòa âm đúng cách dành cho Newbie
Xây dựng hòa âm là quá trình tạo ra các hợp âm và mối liên quan giữa chúng để tạo ra một dãy âm thanh mà người nghe cảm nhận là hài hòa và thú vị. Dưới đây là một số cách thường được sử dụng để xây dựng hòa âm trong âm nhạc:
- Sử dụng âm giai cơ bản: Bắt đầu bằng việc chọn một âm giai cơ bản, như gam C trưởng hoặc gam G trưởng. Từ đây, bạn có thể sử dụng các nốt nhạc trong âm giai này để xây dựng các hợp âm và melody.
- Nắm kỹ các hợp âm cơ bản: Các hợp âm cơ bản như hợp âm Tam (chứa ba nốt nhạc), hợp âm Tứ (chứa bốn nốt nhạc), và hợp âm Sáu (chứa sáu nốt nhạc) là nền tảng để xây dựng hòa âm. Học cách chơi và tạo ra các hợp âm này trên các nhạc cụ như guitar, piano, hoặc ukulele.
- Sử dụng quãng và cường độ: Sự kết hợp của các quãng (khoảng cách giữa các nốt nhạc) và cường độ (cách các nốt nhạc được sắp xếp) có thể tạo ra các hòa âm độc đáo. Thử nghiệm với các cấu trúc quãng và cường độ khác nhau để tạo ra âm thanh bạn mong muốn.
- Sử dụng tiết tấu và nhịp điệu: Tiết tấu và nhịp điệu có thể làm cho hòa âm trở nên sáng sủa và hấp dẫn hơn. Chơi với các giá trị nhịp điệu khác nhau và thử thay đổi tempo để tạo ra sự đa dạng trong âm nhạc.
- Tạo ra biến đổi âm thanh: Đôi khi, thay đổi cách các hợp âm được chơi trong suốt một bài hát có thể tạo ra sự hấp dẫn. Sử dụng hòa âm thứ cấp (secondary dominants), hòa âm bất thường, và các kỹ thuật sáng tạo khác để thêm màu sắc và biến đổi cho hòa âm.
5. 06 ví dụ điển hình 1 số bài hát được áp dụng Hòa âm
Dưới đây là một số ví dụ minh họa cách hoà âm có thể thay đổi âm thanh và cảm xúc của một bản nhạc, từ âm nhạc rock nổi tiếng đến pop, soul, và nhiều thể loại khác nhau.
1 – “Bohemian Rhapsody” của Queen: Sử dụng hoà âm dày đặc và phức tạp để tạo nên cảm giác phim trường và opera trong bản nhạc rock.
2 – “Imagine” của John Lennon: Sử dụng hoà âm đơn giản với cây đàn piano để tạo ra một bản nhạc bình dị và lời hát về hòa bình và tưởng tượng.
3 – “Hotel California” của Eagles: Sử dụng hoà âm dựa trên âm nhạc rock và dân gian, với sự kết hợp của các nhạc cụ như guitar và banjo.
4 – “Billie Jean” của Michael Jackson: Sử dụng hoà âm với tiết tấu dance-pop và sử dụng synthesizer để tạo ra âm thanh đặc trưng của bài hát.
5 – “Rolling in the Deep” của Adele: Sử dụng hoà âm piano và đàn guitar để tạo nên bản nhạc soul và pop đầy cảm xúc.
6 – “Boogie Wonderland” của Earth, Wind & Fire: Sử dụng hoà âm disco với sự kết hợp của các nhạc cụ như saxophone và trumpet để tạo nên bản nhạc nhảy điệu.
Hòa âm trong âm nhạc là quá trình kết hợp nhiều nốt âm thanh để tạo ra sự đa dạng và phong phú trong âm nhạc. Việc sử dụng hòa âm giúp tạo cảm xúc, màu sắc và hài hòa trong bản nhạc. Nó mở ra nhiều tùy chọn sáng tạo cho người làm nhạc và kết nối các phần của bản nhạc một cách mạch lạc, làm cho âm nhạc trở nên sống động và đầy ấn tượng.
Tham khảo:
1. Hòa âm
