EDMLand - Come together, rave together

Articulation trong âm nhạc là một khía cạnh quan trọng trong việc thể hiện và diễn đạt âm nhạc một cách chính xác và linh hoạt. Thuật ngữ “Articulation” đề cập đến cách các ghi-ta, cây kèn, piano và các nhạc cụ khác được phát ra và kết hợp với nhau để tạo ra sự rõ ràng và chính xác của âm thanh. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về Articulation trong âm nhạc, ý nghĩa và cách sử dụng nó.

1. Khái niệm về Articulation trong âm nhạc

Articulation trong âm nhạc liên quan đến cách các nghệ sĩ và nhạc công sử dụng và điều khiển các yếu tố như tương tác giữa các nốt nhạc, giai điệu, nhịp điệu và độ dài của âm thanh. Điều này cho phép nhạc công biểu diễn một cách tự nhiên và truyền đạt ý nghĩa tận cùng của tác phẩm.

Articulation có thể bao gồm các yếu tố như legato (liên âm), staccato (ngắn và cách biệt), marcato (nhấn mạnh) và nhiều loại kỹ thuật khác. Mỗi loại Articulation mang đến cho âm nhạc một cảm giác và hiệu ứng riêng, tạo ra sự phong phú và đa dạng trong cách diễn đạt.

Có 2 loại Articulation là Articulation trong ngôn ngữ và Articulation trong âm nhạc nên mọi người rất dễ bị hiểm nhầm nhưng ở bài viết này chúng ta chỉ nói về Articulation trong âm nhạc.

2. 07 thuật ngữ phổ biến  về Articulation trong âm nhạc

Dưới đây là 05 thuật ngữ về Articulation phổ biến trong âm nhạc chứ không phải tất cả Articulation trong âm nhạc, vì số lương của Articulation trong âm nhạc là rất nhiều ở phần 8 của bài sẽ nêu ra thêm những Articulation trong âm nhạc.

• Legato: Kỹ thuật này yêu cầu các nốt nhạc được phát liền mạch, mượt mà, không có sự ngắt quãng giữa chúng. Điều này tạo ra một dòng nhạc liền mạch và trôi chảy.

• Staccato: Kỹ thuật này đòi hỏi nốt nhạc được phát ngắn gọn và sắc nét, với khoảng trống rõ ràng giữa các nốt. Điều này tạo ra sự nổi bật và sắc nét trong âm nhạc.

• Marcato: Kỹ thuật này yêu cầu nốt nhạc được phát mạnh mẽ và rõ ràng, với sự nhấn mạnh đặc biệt. Điều này tạo ra sự kiên định và sự chú ý trong âm nhạc.

• Accent: Kỹ thuật này yêu cầu nốt nhạc được phát một cách mạnh mẽ và nhấn mạnh hơn các nốt khác trong cùng một dòng nhạc. Điều này tạo ra sự nổi bật và sự chú ý đặc biệt.

• Staccatissimo: Kỹ thuật này tương tự như staccato, nhưng nốt nhạc được phát còn ngắn hơn và với sự khoảng trống rõ ràng lớn hơn giữa các nốt.

• Tenuto: Kỹ thuật này yêu cầu nốt nhạc được phát với thời gian kéo dài hơn so với các nốt khác. Điều này tạo ra sự nổi bật và sự liên tục trong âm nhạc.

• Fermata: Ký hiệu khiến cho một nốt nhạc hoặc một dấu chấm câu trong âm nhạc được giữ lại trong thời gian kéo dài hơn so với thời lượng đã được chỉ định.

Các thuật ngữ trên chỉ là một số ví dụ về Articulation trong âm nhạc. Còn rất nhiều thuật ngữ khác có thể được sử dụng để diễn tả các phong cách và cách diễn đạt âm nhạc khác nhau.

3. Vai trò của Articulation trong âm nhạc

Articulation đóng vai trò quan trọng trong âm nhạc bằng cách tạo ra sự đa dạng và biểu cảm âm thanh. Dưới đây là một số vai trò chính của Articulation trong âm nhạc:

• Định hình phong cách và cảm xúc: Articulation giúp tạo ra sự đặc trưng và phong cách riêng cho mỗi bản nhạc. Bằng cách sử dụng các kỹ thuật Articulation khác nhau như Staccato, Legato, Accent, Marcato và Pizzicato, các nhạc sĩ có thể truyền tải cảm xúc và ý nghĩa đặc biệt vào âm nhạc của họ.

• Tạo ra sự đa dạng âm thanh: Articulation cho phép tạo ra sự đa dạng âm thanh bằng cách thay đổi cách chơi hoặc hát các nốt nhạc. Sự kết hợp của các kỹ thuật Articulation khác nhau trong một bản nhạc tạo ra sự biến đổi âm thanh từ âm nhạc mượt mà và liền mạch đến âm nhạc ngắn gọn và sắc bén.

• Phân biệt giữa các phần của bản nhạc: Articulation được sử dụng để phân biệt giữa các phần khác nhau trong bản nhạc, như phân biệt giữa câu, đoạn và giai điệu. Kỹ thuật Articulation có thể giúp người nghe nhận ra các phần khác nhau và hiểu rõ cấu trúc và luồng ý nghĩa của bản nhạc.

• Tạo ra hiệu ứng đặc biệt: Các kỹ thuật Articulation như Sforzando, Accent và Pizzicato tạo ra hiệu ứng đặc biệt và sự chú ý trong âm nhạc. Những hiệu ứng này có thể tạo ra sự đột ngột, sức mạnh hoặc âm điệu riêng biệt, làm nổi bật một phần trong bản nhạc.

• Giao tiếp giữa người chơi và người nghe: Articulation giúp người chơi âm nhạc truyền tải thông điệp và cảm xúc của họ cho người nghe. Bằng cách sử dụng các kỹ thuật Articulation phù hợp, người chơi có thể giao tiếp một cách rõ ràng và hiệu quả với khán giả.

Articulation trong âm nhạc không chỉ là cách chơi hoặc hát các nốt nhạc, mà còn là một phần quan trọng của việc diễn đạt ý nghĩa và cảm xúc trong âm nhạc.

4. Cách sử dụng Articulation trong âm nhạc

Articulation được sử dụng rộng rãi trong các thể loại nhạc khác nhau, từ nhạc cổ điển đến nhạc jazz và pop. Nhạc công và những người sáng tác thường sử dụng Articulation để truyền đạt ý nghĩa và tạo nên cái chất riêng cho tác phẩm của họ.

Ví dụ, một nhạc công có thể sử dụng Articulation legato để làm cho âm nhạc mượt mà và liền mạch, tạo ra một cảm giác êm dịu và lưu loát. Còn nếu nhạc công muốn tăng tính nổi bật của một đoạn nhạc, Articulation staccato có thể được sử dụng để làm nổi bật các nốt nhạc và tạo ra hiệu ứng “nhấp nháy”.

5. Ví dụ về Articulation trong âm nhạc

Để hiểu rõ hơn về cách sử dụng Articulation, hãy xem một số ví dụ cụ thể:

Ví dụ 1: Articulation Legato Trong một bản nhạc piano, người chơi có thể sử dụng Articulation legato để làm cho những nốt nhạc liền mạch và trôi chảy, tạo ra một cảm giác êm ái và ngọt ngào.

Ví dụ 2: Articulation Staccato Trong một bản nhạc giao hưởng, các cây kèn có thể sử dụng Articulation staccato để tăng tính nhấp nháy và cách biệt của âm thanh, tạo ra một hiệu ứng hoạt động và sắc nét.

Ví dụ 3: Articulation Marcato Trong một bản nhạc dân gian, các nhạc cụ gõ như trống có thể sử dụng Articulation marcato để làm nổi bật các nhịp điệu và tạo ra hiệu ứng đánh mạnh và cương quyết.

Ví dụ 4: Articulatio Accent: Trong một bản nhạc giao hưởng, một nốt nhạc được chơi mạnh hơn so với các nốt nhạc khác, tạo ra hiệu ứng nhấn mạnh. Ví dụ: một nốt trống được đánh mạnh hơn trong một bản nhạc giao hưởng để tạo ra sự sắc bén và nổi bật.

Ví dụ 5: Articulatio Pizzicato: Trong một bản nhạc dành cho violin, thay vì chơi bằng cách cầm cây gảy, người chơi sử dụng kỹ thuật Pizzicato để rút và thả dây để tạo ra âm thanh ngắn và rõ ràng. Ví dụ: một đoạn solo violin có thể được chơi với kỹ thuật Pizzicato để tạo ra âm thanh độc đáo và nhẹ nhàng.

6. So sánh các loại Articulation trong âm nhạc

Các loại Articulation trong âm nhạc mang đến những hiệu ứng khác nhau và có sự khác biệt trong cách diễn đạt. Dưới đây là một so sánh giữa hai loại Articulation thường gặp:

• Articulation legato vs Staccato Articulation legato được sử dụng để tạo ra một cảm giác liền mạch, trong khi Articulation staccato tạo nên sự ngắn và cách biệt. Legato làm cho âm thanh trở nên mượt mà và lưu loát, trong khi staccato tạo ra hiệu ứng nhấp nháy và rõ ràng.
• Articulation marcato vs Tenuto Articulation marcato được sử dụng để nhấn mạnh các nốt nhạc, tạo ra hiệu ứng mạnh mẽ và quyết đoán. Trong khi đó, Articulation tenuto giữ các nốt nhạc trong một khoảng thời gian dài hơn, tạo ra một hiệu ứng kéo dài và nhấn mạnh ý nghĩa của các nốt nhạc đó.

7. 03 lời khuyên về việc sử dụng Articulation trong âm nhạc

Khi sử dụng Articulation trong âm nhạc, có một số lời khuyên mà nhạc công và những người yêu âm nhạc nên lưu ý:

• Lắng nghe và cảm nhận âm thanh: Trước khi sử dụng Articulation, hãy lắng nghe và cảm nhận âm thanh mà bạn muốn tạo ra. Điều này giúp bạn hiểu rõ hơn về tác động của Articulation và cách nó ảnh hưởng đến cảm nhận âm nhạc.

• Thể hiện tính cá nhân: Sử dụng Articulation để thể hiện cá nhân và tạo ra phong cách riêng của bạn trong việc diễn đạt âm nhạc. Hãy tìm hiểu và tìm ra các loại Articulation phù hợp với phong cách và ý nghĩa của bạn.

• Cân nhắc yếu tố khác: Khi sử dụng Articulation, hãy xem xét các yếu tố khác như phương pháp chơi, âm lượng và cấu trúc nhạc. Articulation không phải là yếu tố duy nhất trong việc biểu diễn âm nhạc, hãy cân nhắc sự kết hợp và tương quan với các yếu tố khác.

Sử dụng Articulation để tạo nên một câu chuyện âm nhạc đầy màu sắc và cảm xúc, nơi âm thanh ngắn ngủi, liền mạch và nổi bật hòa quyện với nhau, mang đến cho người nghe một trải nghiệm âm nhạc tuyệt vời.

8. Một số các Articulation khác trong âm nhạc

• Portamento: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên chuyển từ một nốt nhạc sang nốt nhạc khác một cách mượt mà, không có sự ngắt quãng hoặc sự nhấn mạnh. Điều này tạo ra một hiệu ứng trượt mượt và liên tục trong âm nhạc.
• Spiccato: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên phát các nốt nhạc bằng cách phá hoặc đập cung cấp cho âm thanh một hiệu ứng nhảy.
• Portato: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên kết hợp giữa legato và staccato, với các nốt nhạc được phát ngắn gọn nhưng vẫn liền mạch và không có khoảng trống rõ ràng giữa chúng.
• Glissando: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên chuyển từ một nốt nhạc sang nốt nhạc khác bằng cách trượt qua tất cả các nốt trung gian trên bàn phím hoặc trên dây.
• Mordent: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên phát một nốt nhạc, sau đó nhanh chóng chuyển sang một nốt khác được phát ngắn gọn trước khi quay trở lại nốt ban đầu.
• Tenuto staccato: Kỹ thuật này yêu cầu nốt nhạc được phát với thời gian kéo dài nhưng vẫn có khoảng trống rõ ràng giữa chúng.
• Portato staccato: Kỹ thuật này yêu cầu nốt nhạc được phát với các khoảng trống ngắn và rõ ràng giữa chúng, nhưng vẫn liền mạch và không có sự ngắt quãng.
• Legato staccato: Kỹ thuật này yêu cầu nốt nhạc được phát liền mạch, mượt mà như legato, nhưng vẫn có sự khoảng trống rõ ràng giữa chúng như staccato.
• Sforzando: Kỹ thuật này yêu cầu nốt nhạc được phát một cách mạnh mẽ và đột ngột, thường đi liền với staccato.
• Pizzicato: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên gảy dây đàn thay vì chơi bằng cách sử dụng cây gậy hoặc cần đàn, tạo ra âm thanh đặc biệt cho các nhạc cụ có dây.
• Sul ponticello: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên chơi các nhạc cụ có dây gần hơn vị trí cầu đàn, tạo ra âm thanh sắc nét và có hiệu ứng kết âm đặc biệt.
• Sul tasto: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên chơi các nhạc cụ có dây ở phần gần hơn bầu đàn, tạo ra âm thanh mềm mại và mờ hơn.
• Tremolo: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên lặp lại nhanh chóng các nốt nhạc hoặc các quãng âm thanh để tạo ra hiệu ứng rung động.
• Trill: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên lặp lại nhanh chóng hai nốt nhạc hoặc các quãng âm thanh để tạo ra hiệu ứng rung động.
• Muted: Kỹ thuật này yêu cầu sử dụng miếng nắp hoặc cái bấm để hạn chế âm thanh của một nhạc cụ, tạo ra hiệu ứng âm thanh nhỏ nhẹ hoặc kín đáo hơn.
• Harmonic: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên chơi các nốt nhạc bằng cách áp dụng các nguyên lý về âm học để tạo ra âm thanh cao hơn hoặc phức tạp hơn.
• Glissicato: Kỹ thuật này kết hợp giữa glissando và staccato, yêu cầu diễn viên trượt qua các nốt nhạc một cách nhanh chóng và rõ ràng, với các khoảng trống giữa chúng.
• Mordent inverted: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên phát một nốt nhạc, sau đó nhanh chóng chuyển sang một nốt khác ở khoảng cách nhỏ hơn trước khi quay trở lại nốt ban đầu.
• Turn: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên phát một nốt nhạc, sau đó nhanh chóng di chuyển lên hoặc xuống nốt trung gian và quay trở lại nốt ban đầu.
• Detaché: Kỹ thuật này yêu cầu các nốt nhạc được phát một cách rõ ràng và riêng rẽ, với sự phân cách rõ ràng giữa chúng.
• Acciaccatura: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên phát một nốt nhạc ngắn gọn và nhanh chóng ngay trước một nốt chính, tạo ra hiệu ứng nhấn mạnh hoặc trang trí.
• Appoggiatura: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên phát một nốt nhạc ngắn gọn và giữ lại giữa hai nốt chính, thường có thời lượng lớn hơn nốt chính và tạo ra hiệu ứng trang trí hoặc êm dịu.
• Accent staccato: Kỹ thuật này kết hợp giữa accent và staccato, yêu cầu các nốt nhạc được phát mạnh mẽ và rõ ràng, với khoảng trống rõ ràng giữa chúng.
• Rinforzando: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên phát một nốt nhạc hoặc một dãy các nốt nhạc với âm lượng tăng dần, mang ý nghĩa là tăng cường hay làm mạnh dần âm thanh.
• Sostenuto: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên giữ lại âm thanh của một nốt nhạc trong thời gian kéo dài, thông qua sự sử dụng của bàn đạp pedal hoặc các phương pháp khác.
• Martellato: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên đánh vào nhạc cụ một cách mạnh mẽ và đáng kể, tạo ra hiệu ứng sức mạnh và sự bùng nổ trong âm thanh.
• Slur: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên liên kết các nốt nhạc lại với nhau để tạo ra hiệu ứng liền mạch và trôi chảy.
• Tonguing: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên sử dụng lưỡi và hơi để tạo ra âm thanh rõ ràng và phân biệt cho các nhạc cụ có kèn như saxophone hoặc trumpet.
• Martellato staccato: Kỹ thuật này kết hợp giữa martellato và staccato, yêu cầu diễn viên đánh vào nhạc cụ một cách mạnh mẽ và rõ ràng, với sự khoảng trống rõ ràng giữa chúng.
• Ripieno: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên phát các nốt nhạc một cách đồng loạt và mạnh mẽ, thường được sử dụng trong âm nhạc dàn nhạc hoặc dàn nhạc giao hưởng.
• Col legno: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên chơi các nhạc cụ có dây bằng phần gỗ của cây gậy hoặc cần đàn, tạo ra âm thanh đặc biệt và thường được sử dụng trong âm nhạc hiện đại.
• Sforzando-piano: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên phát một nốt nhạc mạnh mẽ và nhấn mạnh, sau đó giảm âm lượng xuống một cách đột ngột để tạo ra hiệu ứng từ mạnh sang yếu.
• Flutter-tonguing: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên làm rung lưỡi trong khi thổi kèn để tạo ra hiệu ứng rung động và âm thanh đặc biệt.
• Sul G: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên chơi các nhạc cụ có dây (như violin) trên dây Sol, tạo ra âm thanh đặc biệt và đôi khi được sử dụng để tạo ra hiệu ứng sáng tạo.
• Sul A: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên chơi các nhạc cụ có dây (như violin) trên dây La, tạo ra âm thanh đặc biệt và thường được sử dụng trong âm nhạc hiện đại.
• Sul D: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên chơi các nhạc cụ có dây (như violin) trên dây Re, tạo ra âm thanh đặc biệt và thường được sử dụng trong âm nhạc hiện đại.
• Sul C: Kỹ thuật này yêu cầu diễn viên chơi các nhạc cụ có dây (như violin) trên dây Đô, tạo ra âm thanh đặc biệt và thường được sử dụng trong âm nhạc hiện đại.
• Temporale: Kỹ thuật này chỉ định một tốc độ chơi được tự do và linh hoạt, cho phép diễn viên điều chỉnh tốc độ theo ý muốn để tạo ra hiệu ứng âm thanh phù hợp với bản nhạc.

…… ( Còn nữa )

Qua việc sử dụng các kỹ thuật Articulation này, người chơi và người hát có thể tạo ra một sự đa dạng âm thanh phong phú, từ các nốt nhạc ngắn và rõ ràng đến âm thanh mượt mà và liền mạch hoặc các hiệu ứng đặc biệt. Các kỹ thuật Articulation này không chỉ là công cụ để chơi hay hát âm nhạc, mà còn là cách để diễn đạt ý nghĩa, cảm xúc và tạo nên cái nhìn riêng biệt cho mỗi bản nhạc.

Với sự linh hoạt của Articulation trong âm nhạc, người chơi có thể tùy chỉnh và áp dụng các kỹ thuật này để thể hiện phong cách, ý nghĩa và cảm xúc của mình trong âm nhạc. Điều này làm cho Articulation trở thành một yếu tố quan trọng để tạo ra sự đa dạng và biểu cảm trong âm nhạc.

9. Câu hỏi thường gặp (FAQs)

1. Articulation trong âm nhạc có vai trò gì?

Articulation trong âm nhạc giúp tạo ra sự rõ ràng và chính xác của âm thanh, tạo nên cảm giác và hiệu ứng riêng cho mỗi tác phẩm.

2. Có bao nhiêu loại Articulation trong âm nhạc?

Có nhiều loại Articulation trong âm nhạc, bao gồm legato, staccato, marcato, tenuto và nhiều loại khác.

3. Tại sao Articulation quan trọng trong việc biểu diễn âm nhạc?

Articulation là yếu tố quan trọng trong việc truyền đạt ý nghĩa và tạo nên cái chất riêng cho tác phẩm âm nhạc.

4. Có thể thay đổi Articulation trong một bản nhạc không?

Có, nhạc công có thể thay đổi Articulation trong một bản nhạc để tạo ra hiệu ứng và cảm giác khác nhau, tuỳ thuộc vào ý nghĩa và phong cách của tác phẩm.

5. Làm thế nào để học và nắm vững các kỹ thuật Articulation trong âm nhạc?

Để học và nắm vững các kỹ thuật Articulation trong âm nhạc, hãy lắng nghe và học từ các nghệ sĩ và nhạc công có kinh nghiệm, tham gia các lớp học và tìm hiểu sâu về các loại Articulation khác nhau.

Articulation trong âm nhạc là một yếu tố quan trọng để tạo ra sự rõ ràng và chính xác cho âm thanh. Bằng cách sử dụng các kỹ thuật Articulation khác nhau, nhạc công có thể tạo ra một loạt hiệu ứng và cảm giác riêng, từ mượt mà và liền mạch đến ngắn và cách biệt. Hãy khám phá và tìm hiểu thêm về Articulation để truyền đạt ý nghĩa và tài năng của bạn trong việc biểu diễn âm nhạc.

Nguồn:

• What Is Articulation In Music?
• What is Articulation in Music?
• WHAT IS Articulation IN MUSIC? (EXPLAINED WITH EXAMPLES)
• Articulation (music)
• Schmidt-Jones, Catherine (14 November 2013). “Articulations”. Understanding Basic Music Theory. OpenStax CNX. Retrieved 24 June 2019.
• Lawson, Colin; Stowell, Robin (2004). The Historical Performance of Music. Cambridge University Press. ISBN 0-511-03522-5.
• Adler, Samuel (2002). The Study of Orchestration (3 ed.). W. W. Norton & Company. ISBN 0-393-97572-X.
• Beck, Stephen David (2000). “Designing Acoustically Viable Instruments in Csound”. In Boulanger, Richard (ed.). The Csound Book. MIT Press. ISBN 0-262-52261-6.